W tekście postanowień Dyrektywy posłużono się szeregiem pojęć, których zrozumienie jest istotne dla właściwego wypełniania postanowień Dyrektywy.
Maszyna - zespół wzajemnie połączonych części lub elementów (podzespołów), z których przynajmniej jedna część lub element wykonuje ruch wraz z odpowiednimi elementami uruchamiającymi, obwodami sterowania, zasilania i innymi tworzącymi całość maszyny przeznaczonej do konkretnego zastosowania, a w szczególności do przetwarzania, obróbki, przemieszczania lub pakowania materiałów.
Należy tu zwrócić uwagę na konsekwencje wynikające z poszczególnych sformułowań zawartych w definicji maszyny:
"Zespół wzajemnie połączonych części lub elementów" zasadniczo wyklucza pojedyncze elementy, z wyjątkiem takich, które są uważane za elementy bezpieczeństwa, takie jak np. haki i inne elementy osprzętu nośnego.
"Części/podzespoły muszą być wzajemnie połączone" w gotowej do użytku maszynie. Nie wyklucza to dostaw maszyn w stanie zdemontowanym, przy czym zarówno demontaż, jak i montaż maszyn nie może powodować zagrożeń.
"Jedna z części/jeden z elementów muszą wykonywać ruch". Ruch ten powinien być spowodowany źródłem energii zewnętrznej (zasilanie sieciowe, akumulator) lub energii zakumulowanej (sprężyna, obciążniki). Z wyjątkiem urządzeń do podnoszenia, wyklucza się maszyny poruszane bezpośrednio siłą mięśni lud"ich.
"Maszyna powinna być przeznaczona do określonego zastosowania" - oznacza to, że nie skompletowane, nie działające maszyny nie są objęte Dyrektywą.
Maszyna oznacza również zespół maszyn, które w celu konkretnego zastosowania zostały zestawione i są sterowane w taki sposób, aby działały jako jedna całość. Określenie to powoduje włączenie w zakres obowiązywania Dyrektywy również instalacji złożonych, takich jak instalacje zrobotyzowane czy automatyczne zespoły produkcyjne. Maszyna oznacza również wymienne wyposażenie modyfikujące funkcję jakiejś maszyny, które to wyposażenie jest umieszczane na rynku w celu włączenia przez obsługującego (operatora z maszyną lub z kilkoma różnymi maszynami lub z ciągnikiem), o ile wyposażenie to nie stanowi części zamiennej albo narzędzia.
To ostatnie rozszerzenie definicji ma na celu zapewnienie umieszczania na rynku (przez długi okres przez różnych wytwórców) bezpiecznego wyposażenia, które może być nabywane w celu zwiększenia ilości funkcji maszyny podstawowej. Samo wyposażenie jako takie nie spełnia definicji maszyny
i dopiero powyższe uzupełnienie stwarza konieczność stosowania zasadniczych wymagań bezpieczeństwa Dyrektywy również i do takiego wyposażenia.
Wytwórca
Wytwórcą jest osoba/firma, która przyjmuje odpowiedzialność za projekt
i wykonanie maszyny. Wytwórcą może być producent lub osoba, na którą producent przeniósł odpowiedzialność w formie umowy, montujący urządzenie finalne, instalator, osoba modernizująca maszynę, osoba umieszczająca wyrób na rynku.
Za wytwórcę w rozumieniu Dyrektywy należy również uważać osobę, która zmienia zamierzony sposób użytkowania danej maszyny, gdyż przyjmuje ona odpowiedzialność za dalsze działanie takiej maszyny.
Upoważniony przedstawiciel działający w państwach Wspólnoty jest to osoba formalnie wyznaczona przez wytwórcę do działania w jego imieniu wyłącznie w celu wypełniania niektórych obowiązków narzuconych w Dyrektywie.
W ogólności są to obowiązki o charakterze administracyjnym. Upoważniony przedstawiciel nie może, np. na swą własną odpowiedzialność, wprowadzać zmian do maszyny.
W przypadku, gdy ani wytwórca, ani jego upoważniony przedstawiciel nie wypełniają wynikających z Dyrektywy zobowiązań dotyczących procedury oceny zgodności, wystawiania deklaracji zgodności oraz nanoszenia znaku CE, wówczas zobowiązania te powinny zostać zrealizowane przez osobę, umieszczającą daną maszynę lub element bezpieczeństwa na rynku Wspólnoty.
Obowiązki wytwórcy, o których mówi Dyrektywa, spoczywają również na wszelkich osobach, które montują maszyny, części maszyn lub elementy bezpieczeństwa różnego pochodzenia lub też konstruują maszyny lub elementy bezpieczeństwa na swój własny użytek.To ostatnie postanowienia zostało ustalone z myślą o budowie złożonych maszyn zrobotyzowanych itp. przez wykonawcę, który nie jest wytwórcą, ale posiada kompetencje do przyjęcia odpowiedzialności za całą maszynę.
Umieszczanie na rynku i oddawanie do użytku
Umieszczanie na rynku jest to pierwsze udostępnienie maszyny/elementu bezpieczeństwa wytworzonego we Wspólnocie lub importowanego z innego kraju na sprzedaż lub w innym celu z zamiarem dystrybucji lub użytkowania na terytorium Wspólnoty.
W przypadku maszyn/elementów bezpieczeństwa importowanych spoza krajów Wspólnoty wymaganie to będzie się odnosiło do produktów nowych i używanych.
Umieszczanie na rynku dotyczy każdej istniejącej fizycznie i skompletowanej sztuki maszyny/elementu bezpieczeństwa, niezależnie od daty i miejsca ich wytworzenia oraz rodzaju produkcji (masowa czy seryjna).
W ustawie o krajowym systemie oceny zgodności stosuje się pojęcie "wprowadzenia do obrotu", tj. przekazanie wyrobu po raz pierwszy w kraju: użytkownikowi, konsumentowi bądź sprzedawcy przez producenta, jego przedstawiciela lub importera jest pojęciem bardzo zbliżonym do pojęcia "umieszczanie na rynku".
Termin "oddawanie do użytku" odnosi się do pierwszego użycia maszyny/elementów bezpieczeństwa na terenie Wspólnoty przez użytkownika tej maszyny.
|