a) Ochrona w miejscu pracy
Podstawowym, obowiązującym dotychczas aktem prawnym ustalającym dopuszczalne wartości emisji hałasu na stanowiskach pracy jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy zamieszczone w Dz. U. Nr 79 z dnia 27 czerwca 1998 r. Rozporządzenie to określa m.in. dopuszczalne natężenie czynnika fizycznego (NDN) w aspekcie ochrony zdrowia przy narażeniu 8-o i 42-godzinnym pracowników na oddziaływanie hałasu. Określone zostały również: maksymalny poziom dźwięku A, szczytowy poziom - C oraz dopuszczalne wielkości ciśnienia akustycznego infradźwięków i naddźwięków.
Aktami prawnymi dotyczącymi bezpośrednio lub pośrednio emisji hałasu na stanowiskach pracy są również m.in.:
- Ustawa z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej - Dz. U. z dnia 27 marca 1985r. wraz z dalszymi
zmianami,
- Ustawa - "Kodeks Pracy" w artykułach dotyczących wymagań w zakresie konstrukcji maszyn, bezpieczeństwa i
higieny pracy, stosowania odpowiednich zabezpieczeń przed oddziaływaniem hałasu na pracownika, obowiązków
pracodawcy w tym zakresie oraz wprowadzania do eksploatacji maszyn po certyfikacji na znak bezpieczeństwa "B"
lub złożeniu deklaracji zgodności tych wyrobów z normami wprowadzonymi do obowiązkowego stosowania.
W/w ustawy i rozporządzenia są systematycznie zmieniane wraz z postępem procesu legislacyjnego obejmującego transpozycje prawa Unii Europejskiej, do prawa polskiego.
b) Ochrona środowiska
Podstawowym aktem prawnym do 2001r. była Ustawa z dnia 31 stycznia 1980r. o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz ustawy i zarządzenia dotyczące prawa budowlanego, Inspekcji, Ochrony Środowiska, zasad i trybu ustalania lokalizacji inwestycji szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi.
Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 13 maja 1998r. (Dz. U. nr 66 poz. 436) określało dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (o różnej zabudowie i przeznaczeniu) powodowanego przez poszczególne grupy hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez linie elektromagnetyczne oraz starty, lądowania i przeloty statków powietrznych.
Dopuszczalne dotychczas poziomy hałasu w środowisku określone przez w/w Rozporządzenie przedstawia tabela nr 1.
Tabela nr 1 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku
Dopuszczalny poziom hałasu wyrażony równoważnym poziomem dźwięku A w dB |
Lp. |
Przeznaczenie terenu |
Drogi lub linie kolejowe |
Pozostałe obiekty i grupy źródeł hałasu |
|
|
pora dnia |
pora nocy |
pora dnia |
pora nocy |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
1 |
a. obszary ochrony uzdrowiskowej
b. tereny szpitali poza miastem |
50 |
40 |
40 |
35 |
2 |
a. tereny wypoczynkowo rekreacyjne poza miastem
b. tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
c. tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży
d. tereny domów opieki
e. tereny szpitali w miastach |
55 |
45 |
45 |
40 |
3 |
a. tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego
b. tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami rzemieślniczymi
c. tereny zabudowy zagrodowej |
60 |
50 |
50 |
40 |
4 |
tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców ze zwartą zabudową mieszkaniową i koncentracja obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych |
65 |
55 |
55 |
45 |
W/w wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, przedstawione dla ewentualnych przyszłych porównań, mogą ulec zmianie po opracowaniu i wejściu w życie nowego rozporządzenia ministra właściwego do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem zdrowia na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. "Prawo ochrony środowiska".
Polskie Normy
Podstawą polskiego systemu badań i certyfikacji, w tym określania poziomów emisji hałasu są dotychczas Polskie Normy oraz instrukcje i metodyki opracowywane i wydawane przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska, Instytuty Branżowe i Resortowe, laboratoria i inne jednostki badawcze. W nowych uregulowaniach prawnych system certyfikacji i oceny zgodności ustala ustawa z dnia 28 kwietnia 2000r. "O systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw".
Instrukcje zawierają głównie metody pomiarowe i obliczeniowe dotyczące zakresu badań, które aktualnie nie mogą być znormalizowane na podstawie Polskich Norm. W zakresie ochrony przed hałasem występują dwa zespoły Polskich Norm opracowanych w Polskim Komitecie Normalizacji i obejmujące:
- dopuszczalne poziomy dźwięku w środowisku zamieszkania i pracy oraz dopuszczalne poziomy hałasu wytwarzanego
przez pojazdy, maszyny, urządzenia i instalacje,
- wymagania dotyczące metod pomiaru i oceny hałaśliwości źródeł hałasu, właściwości akustycznych materiałów,
wyrobów i elementów przeciw-hałasowych stosowanych do ochrony ludzi i środowiska przed hałasem.
Podstawowe Polskie Normy były wprowadzane zarządzeniami poszczególnych ministrów do tzw. obligatoryjnego stosowania otrzymując tym samym umocowania prawne. Należy podkreślić, że Polskie Normy od wielu lat uwzględniały w miarę możliwości wymagania norm międzynarodowych i Wspólnoty Europejskiej, a Polska jest członkiem kilku międzynarodowych Komitetów Normalizacyjnych. |